Marketing polityczny i marketing wyborczy

Polityka to bardzo wrażliwy temat, który wymaga od specjalistów rozumienia wielu różnych mechanizmów. Co ciekawe, polityka dotyka każdego, bez żadnych wyjątków. Nawet osoby, które uparcie będą sądziły, że nie mają nic wspólnego z polityką, tak naprawdę nie będą miały racji. Podejmowane każdego dnia decyzję mają wpływ na każdą osobę. Dlatego należy z wyczuciem i odpowiednim rozeznaniem poruszać ten temat. Przez swoje szerokie oddziaływanie społeczne, prędzej czy później do polityki musiał trafić marketing.

Czym jest marketing polityczny?

Marketing polityczny to najprościej mówiąc specyficzny rodzaj komunikacji politycznej. Działania z tego zakresu, będą polegały na wykorzystaniu szeroko rozumianych narzędzi (metody, techniki, praktyki, teorie) w celu przekonania społeczeństwa do udzielenia poparcia konkretnemu politykowi, partii (nadawców komunikatów) itp.

Możemy zauważyć, że marketing polityczny w dużej mierzę będzie zatem tym, czym jest tradycyjny marketing. W tym przypadku firmami, będą politycy i ich ugrupowania, natomiast klientami będą wyborcy. Działania z zakresu marketingu politycznego będą zatem polegały na próbie pozyskania jak największej liczby wyborców. Analogicznie w marketingu tradycyjnym – jak największej liczby klientów.

Marketing polityczny, a tradycyjny – przyrównanie

Warto przyjrzeć się swego rodzaju przyrównaniu marketingu tradycyjnego i politycznego, aby lepiej zrozumieć to, że tak naprawdę nie różnią się one znacząco od siebie. Koncepcja A. Steinberga dotycząca marketingu politycznego wygląda w ten sposób:

• Badania – wykorzystuje się je do zrozumienia środowiska politycznego. Przede wszystkim jednak badania będą dotyczyły wyborców (konsumentów) oraz zachowań kontrkandydatów (konkurencji). Podobnie jak w przypadku marketingu tradycyjnego.

• Prezentowanie/promocja produktów – chodzi o to, aby przedstawić kandydata (produkt) w jak najlepszym świetle, nieskazitelnego, bez wad itp. Ma to być zachęta dla wyborców (konsumentów) do głosowania na konkretną opcję (zakupu produktu).

• Kanały komunikacyjne – w polityce olbrzymią rolę odgrywają środki masowego przekazu (kanały marketingowe). To dzięki nim wyborcy (konsumenci) mogą zapoznać się ze wszelkimi szczegółami np. programem wyborczym (specyfikacją produktu).

• Metody i techniki marketingowe – w marketingu politycznym, aby osiągnąć swój cel, politycy będą decydowali się na wykorzystanie przeróżnych metod oraz technik. Często będzie można mówić o “nieczystych zagrywkach” itp. Wszystko po to, aby wyborcy w dniu wyborów, oddali swoje głosy na konkretną opcję polityczną.

Marketing polityczny w czasie wyborów – marketing wyborczy

Marketing polityczny, tak jak tradycyjny marketing, powinien być prowadzony przez polityków cały czas. Chociaż działa on w odmiennym środowisku, to rządzi się podobnymi prawami co jego klasyczna wersja. Komunikacja marketingowa musi być prowadzona nieprzerwanie, spójnie, konsekwentnie, aby mogła być skuteczna itp. Wszystko po to, aby móc osiągnąć sukces w konkretnych wyborach – parlamentarnych, samorządowych, prezydenckich itp.

Prowadzenie kampanii wyborczych charakteryzuje się dość znaczącym wzrostem intensywności działań z zakresu marketingu politycznego. To doprowadziło do tego, że z marketingu politycznego wyodrębniono osobny rodzaj – marketing wyborczy.

Głównym celem marketingu wyborczego będzie popularyzacja kandydatów, partii, programu wyborczego, uzyskanie w wyborach jak największej liczby głosów itp. Jego działania będą w gruncie rzeczy polegały na tym samym, na czym polegają działania z zakresu marketingu politycznego, jednak charakteryzować się będą wysoką intensyfikacją i okresem ich trwania, który przypada na czas kampanii wyborczej i samych wyborów (z zachowaniem ciszy wyborczej).

Marketing polityczny – kontrowersje

Marketing polityczny oraz wyborczy, przez swoją niezaprzeczalną skuteczność szybko zyskał na popularności. To spowodowało powstanie licznych kontrowersji wokół tego tematu, które przede wszystkim polegają na negatywnym oddziaływaniu stosowania metod marketingowych na politykę. Na co zwraca się szczególną uwagę?

• Korupcja – według krytyków marketingu politycznego, wykorzystywanie metod marketingowych zdecydowanie wpłynęło na wzrost zachowań korupcyjnych. Następuje masowe przekupywanie kandydatów w wyborach, samych wyborców, czy nawet całych partii.

• Propaganda – coraz częściej w dyskursie publicznym porusza się tematy, które mogą przynieść zysk jakiejś opcji politycznej. Odchodzi się od spraw, które faktycznie mają znaczenie dla danego regionu, państwa, danej społeczności itp.

• Nastawienie na zysk – na skutek marketingu politycznego, większą rolę odgrywają pieniądze, niż sprawy istotne z punktu widzenia społeczeństwa. Rola sympatyków, aktywistów, ochotników drastycznie spadła i według krytyków to powoduje brak szczerych chęci w przeprowadzaniu reform itp. Zamiast partii politycznych, wyborcy wybierają tak naprawdę firmy, które politykę traktują jak biznes.

Warto jednak zaznaczyć, że pomimo wielu kontrowersji – w polityce nadal ochoczo wykorzystuje się marketing. Jest to spowodowane prawdopodobnie faktem, że obecnie rola szeroko rozumianych mediów ciągle rośnie, a to powoduje, że aby zapewnić sobie wygraną w wyborach, konieczne jest wykorzystywanie działań z zakresu marketingu politycznego.

Podsumowanie

• Marketing polityczny to wykorzystanie różnego rodzaju teorii, metod, technik, narzędzi marketingowych, na potrzeby polityki.

• Marketing polityczny w dużej mierzę nie różni się od tradycyjnego marketingu. W jego przypadku organizacjami są partie (politycy), a konsumentami są wyborcy.

• Szczególnym rodzajem marketingu politycznego jest marketing wyborczy – marketing w czasie wyborów.

• Pomimo licznych kontrowersji wokół marketing politycznego, nie odchodzi się od tego rodzaju działań, ponieważ charakteryzują się one wysoką skutecznością.